‘Toen kwamen we in een oorlogsgebied. Het was helemaal ontruimd, daar waar ze alles achtergelaten hadden en de vliegtuigwrakken nog lagen.’

Dit vertelt een Rotterdamse dwangarbeider in november 1944 bij zijn aankomst in Wolfheze. Zijn verhaal staat in het nieuwe boek In het spoor van de loopgraven. Spitters in het spergebied van Oosterbeek tot en met Rhenen, 1944 – 1945.

In september vonden hier de geallieerde luchtlandingen plaats. Eindelijk worden we van de bezetter bevrijd, dachten de bewoners . Er graven op dat moment al duizenden mannen uit de wijde omtrek in de Liemers aan de Panther-Stellung, een Duitse verdedigingslinie langs de Rijn. Maar de Slag om Arnhem mislukt, de rivier wordt het nieuwe front en 200.000 bewoners moeten vertrekken.

Ook de zuidelijke Veluwezoom ten westen van Arnhem verandert in een militaire zone. Oosterbeek, Wolfheze, Heveadorp, Doorwerth, Heelsum, Renkum, Bennekom, Wageningen en Rhenen worden ontruimd. Ede vormt een grensplaats. Even later dirigeren de Duitsers mannelijke streekbewoners en evacués voor graafwerk naar het verboden gebied. In oktober en november 1944 volgen er meer lotgenoten, onder wie ‘spitters’ uit Hilversum en Rotterdam.

Karin van Veen schetst het dagelijkse leven in de verblijfskampen en de rauwe realiteit aan het front. Ook ontkracht zij enkele mythes. Was Huize Mooi-Land (Lager Scharnhorst 1D) in Doorwerth bijvoorbeeld wel een strafkamp, zoals lang werd aangenomen? De vele beschietingen en granaatinslagen maken het spergebied zeker onveilig. Bovendien nemen felle Hollandse SS’ers de bewaking over in februari 1945. Zij voeren een waar schrikbewind in hun sector. Voor de bevrijding executeren zij nog minimaal twintig weerloze burgers.

Volg het spoor van de kilometerslange loopgraven en ontdek wat er is gebeurd in dit deel van het spergebied langs de Rijn uit de Tweede Wereldoorlog.

Dit boek in de serie van Graven in de vuurlinie is nu verkrijgbaar. Groot formaat, soft cover, 366 pag., 255 zwart-wit foto’s plus 12 plattegronden in kleur, € 42,50. (Folder met inhoudsopgave.)

Boek bestellen: ophalen of verzenden

Wilt u het boek ophalen in Oosterbeek of laten verzenden? Dat kan na bestelling via dit formulier.

Attendeer anderen

Kent u mensen die ook belangstelling hebben? Deel dit bericht via sociale media, zie de knoppen hieronder. Hartelijk dank.